Atrybuty, agregatory i ich parametry

Owned by monika.gajewska
Last updated: May 22, 2020 by Karolina Zadroga
6 min read

Do opisu obiektów stosujemy atrybuty (cechy). Wyróżniamy atrybuty:

  • proste

  • złożone

    • hierarchiczne

    • z parametrami.

Atrybut prosty

Atrybut prosty to atrybut, którego wartością jest wartość prosta, np. liczba lub literał (jednostka leksykalna reprezentująca ustaloną wartość liczbową, tekstową, itp.). Dla atrybutu prostego nie ma żadnych parametrów, które użytkownik mógłby zdefiniować przy generowaniem tabeli. Przykłady atrybutów prostych to: Aktywny, Nazwisko i Imię, Identyfikator PBN.

Atrybut złożony hierarchiczny stosowany dla opisu obiektu to atrybut, którego wartości mają strukturę taksonomii (drzewa). Wartością atrybutu hierarchicznego jest wartość z poziomu liścia w drzewie.

Atrybuty hierarchiczne w wykazie atrybutów są oznaczone ikoną drzewa:

Atrybut Afiliacja określa miejsce zatrudnienia pracownika uczelni. Zwykle jest to jedna z jednostek wydziału (instytut, katedra, zakład). Jeżeli:

  • struktura jest drzewem, w którym ścieżka do każdego liścia jest tej samej długości, np. każdy pracownik jest zatrudniony w instytucie, który jest częścią wydziału i nie ma odstępstw od tej zasady
    i

  • wartość przypisana obiektowi jest liściem w strukturze drzewowej, w tym przypadku jest to instytut

to można wybrać taki atrybut w celu pokazania całej hierarchii wartości. Ilustruje to tabela poniżej. Na pierwszym poziomie jest wydział, na poziomie drugim są podporządkowane wydziałom jednostki.

W rzeczywistości sytuacja jest zwykle inna. Nie wszyscy pracownicy na wydziałach są przypisani do jednostek wydziałowych (tj. do liści w drzewowej strukturze uczelni) – niektórzy są afiliowani do poziomu wydziału, inni do podległych instytutów i katedr, dlatego pierwszy wiersz dla każdego wydziału nie ma tytułu w kolumnie Afliacja (2).

Jeżeli hierarchia wartości atrybutu jest nieregularna, tj. dla różnych liści w tej hierarchii odległości do korzenia są różne, zaleca się nie prezentować tabeli w strukturze hierarchicznej. Alternatywą w takim przypadku jest:

  1. pokazanie tylko najwyższego poziomu hierarchii, np. nazw wydziałów

  2. pokazanie tylko najniższych wartości hierarchii (liści), np. nazw zakładów

  3. pokazanie poziomu najwyższego, a jako wartości podporządkowanych – pokazanie liści

Sposób traktowania atrybutu hierarchicznego można ustalić po kliknięciu ikony hierarchii – drzewa.

W wywołanym oknie możliwe są trzy opcje:

  1. ustalenie przedziału dla głębokości drzewa,

  2. wybranie tylko poziomu korzenia (najwyższego),

  3. wybranie tylko poziomu liścia (najniższego).

Ustawienie dla atrybutu Afiliacja wartości minimalnej i maksymalnej na poziomie 1 da tabelę z jednym poziomem dla tego atrybutu – będą to wydziały.

Głębokość 1:

Wydział:

 

W takim przypadku liczby osób zatrudnionych na wydziale, ale nieafiliowanych przy podległych jednostkach zostaną „włączone” do sumy pracowników jednostek wydziałów.

Ustawienie dla atrybutu Afiliacja wartości minimalnej 1 i maksymalnej na poziomie 2 da tabelę z dwoma poziomami dla tego atrybutu.

Ustawienie dla atrybutu Afiliacja wartości minimalnej 1 i maksymalnej na poziomie 2 oraz zaznaczenie opcji korzeń da następujący efekt:

Atrybut złożony z parametrami

Atrybut złożony to atrybut, którego wartością jest zbiór obiektów. Na przykład dla obiektu osoba ważnym atrybutem jest:

  • lista publikacji

  • lista wdrożeń opisująca projekt

  • lista publikacji opracowanych w ramach projektu.

Atrybuty złożone w wykazie atrybutów w nazwie mają słowo lista. Istotną cechą atrybutów złożonych jest to, że w tabeli wynikowej mogą one być wizualizowane jedynie jako:

  • zbiór (np. przez wylistowanie w komórce wartości atrybutów docelowych, tj. identyfikatory, nazwy, imiona i nazwiska)

 

  • za pomocą funkcji agregujących; na przykład dla atrybutu Lista Publikacji może to być liczność zbioru (w tym przypadku liczba autorów z wyszukanego zbioru) lub suma punktów przypisanych tym publikacjom.

Ponieważ obiekty z listy mogą mieć określoną typologię, często zachodzi potrzeba ograniczenia listy do określonego typu, dlatego atrybuty złożone często są wyposażone w szereg parametrów, które pozwalają ograniczyć zbiór listy do pewnego podzbioru.

Ograniczenia wprowadza się za pomocą ikony koła zębatego.

Atrybut Lista publikacji ma kategorie, tj. zakres lat, rodzaj publikacji i znacznik pomijania dorobku nieafiliowanego przy instytucji.

Rozważmy przypadek, gdy chcemy w tabeli pracowników pokazać dorobek publikacyjny w zadanym zakresie lat, z rozbiciem na poszczególne typy publikacji. Oznacza to, że w przypadku atrybutu złożonego może zachodzić potrzeba jego użycia dla zbudowania kilku kolumn w tabeli dla:

  • artykułów z czasopism,

  • rozdziałów w monografiach,

  • artykułów z recenzowanych materiałów konferencyjnych.

Z tego względu zachodzi konieczność stosowania kilkakrotnie funkcji agregujących, oddzielnie dla artykułów z czasopism, rozdziałów w monografiach, artykułów w recenzowanych materiałach konferencyjnych. Z drugiej strony, w każdej z tych kolumn chcielibyśmy mieć to samo ograniczenie listy publikacji do określonego przedziału lat. Dlatego możliwość definiowania parametrów istnieje na dwóch poziomach:

  1. listy atrybutów (ustalenie wspólne dla wszystkich kolejnych użyć tego atrybutu)

  2. funkcji agregującej (ustalenie specyficzne tylko dla wybranego agregatu).

Przykład 1.

Dla rozważanego przykładu atrybutu Lista publikacji przedział lat można określić na wyższym poziomie (tj. na liście dostępnych atrybutów), natomiast podtyp publikacji można określić poprzez ograniczenie funkcji agregującej.

Dwa miejsca wyboru parametrów:

  • zakres lat – atrybut Lista publikacji (parametr wspólny)

  • podtyp publikacji – pola agregujące Lista publikacji (rozdzielnie dla każdego podtypu).

Efekt może być następujący:

Przykład 2.

Załóżmy, że dla określonej dyscypliny naukowej chcemy utworzyć raport zawierający w kolejnych kolumnach sumę punktów nominalnych bezwzględnych dla monografii z Wykazu, artykułów w materiałach konferencyjnych, artykułów w czasopismach z Wykazu, w latach 2017-2020.

By otrzymać taki raport:

  1. Wyszukaj publikacje pracowników z określonej dyscypliny i zaznacz wszystkie rekordy na ekranie wyników

  2. Wybierz Pivot pracowników, a następnie Pobierz n w formacie

  3. Wybierz Pobierz jako HTML

  4. Zdefiniuj tabelę przestawną:

    1. Do wierszy przyporządkuj atrybut Afiliacja

    2. Ustaw dla tego atrybutu parametr hierarchii generuj głębokość w przedziale: minimalna = 1, maksymalna = 2, tak by nazwy wydziałów i instytutów były widoczne

    3. Na liście dostępnych atrybutów dla atrybutu Lista publikacji ustaw parametry Lata od i Lata do, odpowiednio: 2017 i 2020

    4. Ustaw trzy pola agregujące na Lista publikacji, każdy na funkcję Suma punktów nominalnych bezwzględnych; nadaj poszczególnym polom nazwy: Artykuły w czasopism z Wykazu, Monografie i rozdziały, Materiały konferencyjne

    5. Ustaw korzystając z ikony koła zębatego parametr ograniczający zbiór publikacji do odpowiednich podzbiorów, oddzielnie dla kolejnych trzech funkcji agregujących

    6. Zaktualizuj tabelę.

Dla niektórych atrybutów (liczbowych) jest także możliwość zdefiniowania przedziałów. Atrybuty te także oznaczone są ikoną koła zębatego, np. Wiek

 

Pozostałe ustawienia atrybutów

W przypadku niektórych atrybutów są jeszcze dwie opcje, które można wykorzystać przy tworzeniu tabeli:

  1. parametr sortowania

  2. parametr podsumowania

Ustawienie obu parametrów można zmienić przez kliknięcie na ikonach tych parametrów.

Parametr sortowania

Parametr sortowania zapewnia uporządkowanie wierszy lub kolumn, w zależności od tego gdzie atrybut jest użyty:

  • rosnąco – gdy strzałka jest skierowana do dołu,

  • malejąco – gdy strzałka jest skierowana do góry.

Parametr sumy

Parametr sumy pozwala dla nadrzędnych atrybutów hierarchii utworzyć wiersz z podsumowaniem. Parametr podsumowania działa dla atrybutów hierarchicznych, gdy generowane są co najmniej dwa poziomy hierarchii. Dodatkowym warunkiem działania tego parametru jest włączenie opcji Podsumowanie wiersza.